Dự kiến, Nghị định sẽ được trình Chính phủ trong năm 2025 để có hiệu lực cùng thời điểm với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo. Việc ban hành Nghị định mới được kỳ vọng sẽ góp phần ngăn chặn tình trạng quảng cáo sai sự thật đang gây bức xúc trong thời gian qua.
Quản lý chặt quảng cáo số và kênh chuyên biệt
Đáng chú ý, dự thảo Nghị định đưa ra những quy định chặt chẽ hơn đối với quảng cáo trên báo chí, mạng và các phương tiện đặc thù. Bộ VHTTDL đề xuất chỉ cấp Giấy phép sản xuất kênh chương trình chuyên quảng cáo cho các cơ quan báo chí có Giấy phép hoạt động phát thanh, truyền hình. Giấy phép này sẽ có thời hạn 10 năm, nhưng đi kèm với nhiều điều kiện ràng buộc nghiêm ngặt. Chẳng hạn, nếu sau 6 tháng kể từ ngày được cấp phép mà cơ quan báo chí không có sản phẩm, Giấy phép sẽ hết hiệu lực. Tương tự, trường hợp tạm ngừng sản xuất kênh chương trình chuyên quảng cáo quá 6 tháng, Giấy phép cũng sẽ hết hiệu lực. Theo đơn vị soạn thảo, những quy định này nhằm quản lý chặt chẽ hơn hoạt động sản xuất kênh quảng cáo trên truyền hình, khắc phục những khoảng trống pháp lý chưa được điều chỉnh trước đây.
Đối với quảng cáo trên mạng ở vùng không cố định, dự thảo Nghị định có những quy định hoàn toàn mới. Cụ thể, quảng cáo phải có khả năng tắt chỉ với một lần tương tác, không được sử dụng biểu tượng tắt giả, và không có thời gian chờ tắt đối với hình ảnh tĩnh. Đối với quảng cáo dưới dạng chuỗi hình ảnh chuyển động hoặc video, thời gian chờ tắt quảng cáo tối đa là 5 giây. Đặc biệt, các quảng cáo xâm phạm an ninh quốc gia phải được gỡ bỏ chậm nhất trong vòng 24 giờ.
Một nội dung quan trọng khác là dự thảo đề nghị người kinh doanh dịch vụ quảng cáo trên màn hình chuyên quảng cáo phải có giải pháp kỹ thuật để kiểm soát và loại bỏ quảng cáo vi phạm, đồng thời thực hiện gỡ bỏ theo yêu cầu của cơ quan quản lý. Quy định này cũng nghiêm cấm việc lắp đặt các thiết bị có chức năng thu thập, nhận diện dữ liệu về hình ảnh, video, hoặc dữ liệu cá nhân trên màn hình chuyên quảng cáo, nhằm bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.
Bộ VHTTDL đề xuất thêm nhiều quy định hoàn toàn mới, đặc biệt tập trung vào quản lý quảng cáo trên mạngNghị định cũng mở rộng phạm vi quảng bá cho Đài truyền thanh xã, phường, đặc khu trực thuộc tỉnh, thành phố. Các đài này sẽ được phép quảng bá các sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia và sản phẩm OCOP, đồng thời được sử dụng nguồn kinh phí thu từ quảng cáo để duy trì hoạt động. Về quảng cáo trong phim và quá trình phổ biến phim, dự thảo Nghị định yêu cầu phải có thông báo bằng chữ viết hoặc lời nói trước khi bắt đầu phổ biến phim về việc thực hiện quảng cáo, đặc biệt đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt.
Thắt chặt quảng cáo sản phẩm đặc biệt: Thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và sữa
Theo dự thảo tờ trình Chính phủ, Bộ VHTTDL khẳng định Nghị định này bổ sung và hoàn thiện các quy định về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt. Đồng thời, dự thảo bổ sung quy định cụ thể về nội dung quảng cáo bắt buộc, nội dung khuyến cáo, nội dung cảnh báo, và các hành vi bị cấm trong quảng cáo đối với từng nhóm sản phẩm.
Dự thảo Nghị định liệt kê cụ thể 11 nhóm sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người và môi trường. Đối với mỹ phẩm, quảng cáo không được gây hiểu nhầm sản phẩm là thuốc và không được sử dụng hình ảnh, tên của các đơn vị, cá nhân y tế để quảng cáo. Điều này nhằm ngăn chặn tình trạng "thần thánh hóa" mỹ phẩm thành thuốc chữa bệnh, gây rủi ro cho người tiêu dùng.
Đối với thực phẩm chức năng, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt, dự thảo yêu cầu phải có cụm từ nhận diện rõ ràng và quy định khuyến cáo “Thực phẩm này không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”. Cụm từ này phải được thể hiện rõ ràng trên quảng cáo, trừ trường hợp quảng cáo âm thanh dưới 15 giây (nhưng vẫn phải thể hiện trong nội dung quảng cáo).
Riêng đối với sữa và sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ nhỏ, dự thảo bắt buộc phải có nội dung “Sữa mẹ là thức ăn tốt nhất cho sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ” ở phần đầu quảng cáo, đồng thời nêu rõ “Sản phẩm này là thức ăn bổ sung và được ăn thêm cùng với sữa mẹ dùng cho trẻ trên 6 tháng tuổi”.
Những quy định mới này cho thấy quyết tâm của Bộ VHTTDL trong việc chấn chỉnh hoạt động quảng cáo, đặc biệt là trên môi trường số và đối với các sản phẩm nhạy cảm liên quan đến sức khỏe, nhằm bảo vệ tối đa quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng.
