Theo ông Nguyễn Hữu Nghiệp, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TPHCM, trong thời gian qua, bên cạnh nhiều doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật, tuân thủ đúng thông lệ quốc tế về hàng quá cảnh, một số doanh nghiệp đã lợi dụng loại hình này để thực hiện hành vi vi phạm; nhiều trường hợp doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng loại hình quá cảnh đưa hàng cấm, hàng lậu vào Việt Nam và đã bị cơ quan Hải quan phát hiện, khởi tố hình sự…
Chỉ tính riêng trong năm 2022, Cục Hải quan TPHCM đã phát hiện 624 trường hợp hàng quá cảnh vi phạm. Hành vi vi phạm chủ yếu như: Khai sai về lượng, tên hàng, chủng loại, chất lượng, trị giá hải quan, xuất xứ hàng hóa đối với hàng hóa quá cảnh; quá cảnh hàng hóa phải có giấy phép mà không có giấy phép; quá cảnh hàng hóa giả mạo nhãn hiệu.
Chính vì vậy, bên cạnh công tác tạo thuận lợi thương mại, để ngăn chặn các hành vi vi phạm nêu trên, cơ quan Hải quan đã có những giải pháp quản lý chặt chẽ đối với hàng quá cảnh.
Lãnh đạo Cục Hải quan TPHCM chỉ đạo các chi cục hải quan cửa khẩu, trong quá trình thực hiện nghiệp vụ đối với hàng quá cảnh, chỉ kiểm tra thực tế khi có dấu hiệu vi phạm; các chi cục tận dụng hơn nữa các công cụ kiểm tra không xâm nhập, như máy soi container,… cùng với đó cần thu thập thông tin, xây dựng chuyên án đấu tranh, phát hiện kịp thời hành vi vi phạm.
Từ thực tế trên, Cục Hải quan TPHCM khuyến nghị doanh nghiệp một số giải pháp phòng ngừa vi phạm. Trong đó, doanh nghiệp cần chủ động nghiên cứu, nắm bắt, cập nhật các quy định pháp luật liên quan đến quản lý hoạt động ngoại thương nói chung, hoạt động quá cảnh hàng hóa nói chung để hiểu quy định pháp luật về quản lý hàng hóa quá cảnh, tự giác chấp hành. Khi có vụ việc xảy ra cần tích cực hợp tác với cơ quan nhà nước có thẩm quyền của Việt Nam để xử lý những vấn đề có liên quan đến hàng hóa quá cảnh.
Khi đàm phán, ký kết hợp đồng vận chuyển hàng hóa quá cảnh: Lưu ý yêu cầu bên thuê dịch vụ quá cảnh cung cấp đầy đủ chứng từ cần thiết để làm thủ tục nhập khẩu, vận chuyển trong lãnh thổ Việt Nam và làm thủ tục xuất khẩu theo quy định tại Điều 253 Luật Thương mại, tránh trường hợp bị xử phạt về hành vi khai sai.
