Cụ thể, báo cáo tại buổi làm việc giữa Đoàn khảo sát của Ủy ban văn hóa và Xã hội của Quốc hội với UBND TP. Hà Nội (ngày 31/7), về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả trên địa bàn, ông Vũ Cao Cương, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết: Thời gian qua, công tác phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả được thành phố đặc biệt chú trọng, tập trung chỉ đạo thực hiện đồng bộ, hiệu quả.
UBND TP. Hà Nội đã có nhiều giải pháp cấp bách và biện pháp. Cụ thể, công tác thanh kiểm tra chuyên ngành, liên ngành được tăng cường và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm giúp tạo sự chuyển biến tích cực trong việc tuân thủ các quy định về sản xuất, cung ứng thuốc, thực phẩm chất lượng trên địa bàn.

Trong đó, thành phố chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp quan tâm chỉ đạo quyết liệt, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, đoàn thể trong việc triển khai các văn bản chỉ đạo của T.Ư, thành phố về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.
Cùng với đó, các cơ quan quản lý tăng cường phối hợp chặt chẽ với UBND, MTTQ, Hội LHPN, Hội Nông dân các cấp trong tuyên truyền vận động, giám sát công tác phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả trên địa bàn thành phố.
Công tác thanh kiểm tra chuyên ngành, liên ngành được tăng cường và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm giúp tạo sự chuyển biến tích cực trong việc tuân thủ các quy định về sản xuất, cung ứng thuốc, thực phẩm chất lượng trên địa bàn.

Tuy nhiên, theo ông Vũ Cao Cương, do sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử, mạng xã hội và các phương thức giao hàng qua ứng dụng số (Shopee, Tiktok shop, Facebook…), các đối tượng thường xuyên thay đổi địa chỉ bán hàng, đăng ký nhiều tài khoản ảo, sử dụng kho hàng thuê… cũng đặt ra nhiều thách thức trong công tác quản lý, nhất là trong việc kiểm soát chất lượng, nguồn gốc, xuất xứ, đặc biệt là trong công tác phòng, chống thuốc giả và thực phẩm giả trên địa bàn.
Đại diện Sở Y tế Hà Nội cũng cho biết, do thiếu nguồn lực trong công tác kiểm tra, giám sát, hậu kiểm đặc biệt là công tác lấy mẫu, kiểm nghiệm chất lượng thuốc; thiếu công nghệ hiện đại (tem điện tử, mã QR truy xuất nguồn gốc) trong quản lý lưu thông thuốc. Thủ đoạn vi phạm ngày càng tinh vi như bao bì, tem nhãn giả tinh xảo; thủ đoạn tráo thuốc giả vào vỏ thật. Có dấu hiệu buông lỏng, tiếp tay từ một số cá nhân trong khâu cấp phép, kiểm nghiệm, quảng cáo.
Bên cạnh đó, khung pháp lý và chế tài xử lý chưa đủ mạnh, quy định pháp luật chưa theo kịp thực tiễn; chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe; thiếu cơ chế quản lý hoạt động kinh doanh thuốc trực tuyến. Nhận thức của người dân còn hạn chế, cụ thể, thói quen mua thuốc không qua kê đơn; thiếu kỹ năng nhận biết thuốc thật - giả; ý thức tố giác vi phạm chưa cao, ảnh hưởng đến hiệu quả kiểm soát.

Phát biểu tại buổi làm việc, bà Vũ Thu Hà, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nhấn mạnh: Xác định hành vi làm hàng giả, cụ thể là thuốc giả, thực phẩm giả làm ảnh hưởng đến sức khỏe và đến tính mạng người dân, nên cần có các hình thức xử lý mang tính chất răn đe, các quy định nghiêm minh hơn đối với nhóm tội này, bởi nhiều vi phạm rất nghiêm trọng.
Bà Vũ Thu Hà đề nghị Đoàn giám sát nghiên cứu đưa ra những quy định phân loại và quản lý chặt chẽ hơn đối với một số nhóm. Đồng thời, hệ thống dữ liệu công khai và giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước giảm thiểu công sức và làm việc mang tính chất thủ công.
Phó Chủ tịch UBDN TP. Hà Nội cũng cho biết: Thành phố đang rà soát và thực hiện quy trình về ban hành quy định mới về phân cấp quản lý về an toàn thực phẩm theo mô hình mới. Có một số nội dung cụ thể hơn, mang tính chất xác định rõ những nhóm công việc mà các địa phương trực tiếp phải làm, làm tốt và khả thi.
Tại buổi làm việc, Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội và đại diện các sở, ngành trên địa bàn TP. Hà Nội cũng đã trao đổi, làm rõ những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả…
Cũng tại buổi làm việc Đoàn khảo sát của Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, do Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh làm Trưởng đoàn đề nghị, các sở, ngành của TP. Hà Nội làm rõ một số vấn đề như: Nguồn lực và chức năng quản lý trong phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả đã phù hợp hay chưa? Việc hướng dẫn triển khai quy định về thanh kiểm tra trên địa bàn đã bảo đảm cụ thể, đầy đủ để tạo cơ sở pháp lý cho triển khai công tác kiểm tra, hậu kiểm đối với quản lý thuốc, thực phẩm trên địa bàn hay chưa?
Với các đề xuất, kiến nghị của Hà Nội, ông Nguyễn Đắc Vinh cho biết, tại phiên giải trình sắp tới của Ủy ban Văn hóa và Xã hội, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả, Ủy ban sẽ trao đổi với các Bộ, ngành hữu quan nhằm làm rõ vấn đề và kiến nghị sửa đổi hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả.
Ngoài ra, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cũng đề nghị, các sở ngành, cơ quan có chức năng quản lý Nhà nước về thuốc, thực phẩm cần tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, kiến nghị các phương án nâng cao hiệu quả quản lý trong lĩnh vực này; đề xuất phương án sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả cho phù hợp hơn với thực tiễn.